-
1 wolny człowiek
свободный человекOtwarty słownik frazeologiczny polsko-rosyjski > wolny człowiek
-
2 wolny
[вольни]adj1) вільний ( nie zajęty)wolny od cła — безмитний / розмитнений
2) вільний ( niepodległy), незалежний ( niezależny)wolny jak ślimak — повільний, як слимак
-
3 wolny
adj(człowiek, rynek, wybór, przekład) free; ( czas) free, spare; (etat, pokój) free, vacant; (krok, tempo) slow; (nieżonaty/niezamężna) singleodpowiadać z wolnej stopy — PRAWO to be released pending trial
"wstęp wolny" — "admission free"
dawać (dać perf) komuś wolną rękę — to give sb a free hand
* * *a.1. (= suwerenny) free.2. (= niepodporządkowany komuś) free, independent; wolny przekład teor.lit. free translation; wolny rynek ekon. free l. open market; wolny słuchacz auditing student; wolny wybór free choice; wolna wola free will; wolny zawód freelance profession; wolne wnioski ( na zebraniu) any other business; rzut wolny sport free throw l. kick; wiersz wolny teor.lit. free verse; wstęp wolny admission free; wolny jak ptak free as a bird; wolne żarty! you must be joking l. kidding!; odpowiadać z wolnej stopy prawn. be released pending trial; (w prawie anglosaskim, za kaucją) appear on bail; ( bez kaucji) be released on one's own recognizance.3. (= uwolniony od czegoś) free, exempt; droga wolna od zasp road free of snowdrifts; nie jestem wolny od wad I also have to confess to my faults.4. (= niezajęty) free, spare; czas wolny spare time, free time; dzień wolny od pracy a day off; dać komuś wolną rękę give sb a free hand; jesteś wolny? are you free?5. (= do zajęcia, wykorzystania) free; (etat, pokój) vacant; (przejazd, droga) clear; ( taksówka) off duty; wolna droga! do as you please!, do whatever you want!; zostawić komuś wolne pole do popisu give sb a free hand.6. (= niezwiązany z kimś) single; wolna miłość free love; kobieta/mężczyzna stanu wolnego single l. unmarried woman/man.8. chem. free; wolny rodnik free radical.9. ( o ubraniu) (= luźny) loose.mp1. (= człowiek decydujący o sobie) free l. independent person.2. sport (np. w koszykówce) free throw; (np. w piłce nożnej) free kick; strzelić bramkę z wolnego score a goal after a free kick.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wolny
-
4 wolny
\wolny rynek freier Markt m\wolny słuchacz Gasthörer(in) m(f)\wolny temat freies Thema ntwolne tłumaczenie freie Übersetzung fwstęp \wolny freier Eintritt m\wolny zawód freier Beruf m\wolny etat unbesetzte Planstelle fdroga wolna! Bahn frei!, der Weg ist frei!4) (opp: ścisły) ciasto locker -
5 duch
m 1. (zjawa) ghost, spirit- duch zamordowanego rycerza the ghost of a murdered knight- historie o duchach ghost stories- wywoływać duchy to conjure up ghosts a. spirits- bać się duchów to be frightened of ghosts- wierzyć w duchy to believe in ghosts a. spirits- w duchy wierzysz!iron. you must be joking, are you kidding?2. Mitol., Relig. spirit- duchy przodków ghosts of ancestors- dobre/opiekuńcze duchy good/tutelary spirits- duch Boży Bibl. the spirit of God- duch nieczysty Bibl. unclean spirit- on jest twoim złym duchem he’s a bad influence on you3. Relig. (dusza) soul- ubodzy duchem Bibl. the poor in spirit- oddać ducha (Bogu)książk. to die- wyzionąć ducha pot. to give up the ghost- upał był taki, że mało ducha nie wyzionąłem a. że myślałem, że ducha wyzionępot. it was so hot I thought I was going to drop dead a. give up the ghost on the spot pot.- leżeć bez ducha to lie (as if) lifeless- paść bez ducha to collapse4. Filoz. (przeciwieństwo materii) spirit 5. sgt (psychika) spirit, mind; (nastrój) spirits pl- wolny/niespokojny duch a free spirit- przymioty czyjegoś ducha the attributes of sb’s spirit- pogoda ducha cheerfulness- być pokarmem dla ducha to be good for the soul- w duchu [wierzyć, sądzić, uważać] in one’s heart of hearts- śmiać się w duchu to laugh up one’s sleeve- w głębi ducha in one’s heart of hearts- nieobecny duchem miles away przen.- młody duchem young at heart- osoba małego/wielkiego ducha a narrow-minded/a generous-spirited person- podnieść kogoś na duchu to raise sb’s spirits- tracić ducha a. upadać na duchu to lose heart- jest mi raźniej na duchu my spirits have risen- jest im ciężko na duchu they are in low spirits, their spirits have sunk6. (nastawienie) spirit- duch współpracy/wspólnoty team/community spirit- mieć w sobie ducha przekory to be a contradictory soul- okazywać ducha walki/współzawodnictwa to show a fighting/competitive spirit- robić coś w duchu optymizmu/pokory/przebaczenia to do sth in a spirit of optimism/humility/forgiveness- w duchu społecznym/patriotycznym in a public-spirited/patriotic way7. sgt (odwaga) spirit- człowiek wielkiego/małego ducha a faint-hearted/courageous person a. individual- okazać hart ducha to show spirit- złamać czyjegoś ducha to break sb’s spirit- tracić ducha to lose spirit a. heart- upadać na duchu to become dispirited- nabrać ducha to recover one’s courage8. sgt (kultury, społeczności) spirit (czegoś of sth); (języka, narodu, epoki) genius książk. (czegoś of sth)- duch liberalizmu/chrześcijański liberal/Christian spirit- duch czasu the spirit of the times a. age- iść z duchem czasu to move with the times- w duchu lat 60. in the spirit of the 1960s- przestrzegać ducha prawa/umowy to be in the spirit of the law/agreement- złamano ducha ustawy the law has been broken in spirit- przekład nie oddaje ducha oryginału the translation is not true to the original a. is not in the spirit of the original9. (osoba) genius- □ Duch Święty Relig. the Holy Spirit a. Ghost- wszelki duch (Pana Boga chwali) as I live and breathe!- ani żywego ducha not a soul- nowy duch wstąpił w a. ożywił kogoś sb has taken heart* * *-a; mDuch Święty — REL Holy Spirit lub Ghost
podnosić (podnieść perf) kogoś na duchu — to cheer sb up, to raise sb's spirit
* * *ma1. (= wnętrze człowieka) spirit, soul, mind; okazać hart ducha demonstrate l. display l. show fortitude; spokój ducha ease l. peace of mind; w skrytości ducha secretly, deep inside one's mind l. heart; w duchu inwardly; w głębi ducha secretly, inwardly; jesteś jeszcze młody duchem you're still young at heart, your mind is still young; teraz mi raźniej na duchu I am cheered l. heartened now; przebywać gdzieś (daleko) duchem be absent-minded, be engrossed in one's thoughts, seem to be far away.2. fil., rel. soul, spirit, ghost; zły duch (= diabeł) devil, Satan; (= osoba) jinx, evil spirit l. genius; dobry duch good spirit; duchy opiekuńcze attendant spirits; oddać Bogu ducha give up the ghost; Bogu ducha winien as innocent as a (new-born) babe; wszelki duch Pana Boga chwali! God! You scared the living daylights out of me!; (God) bless my soul!; where the devil did you come from?!; nie było tam żywego ducha there wasn't a (living) soul there; wyzionąć ducha give up the ghost; upaść bez ducha fall lifeless, drop breathless; ledwie się duch w nim kołacze he is on his last legs; Duch Święty rel. the Holy Spirit l. Ghost.3. (= zjawa) ghost, spirit; wywoływać duchy conjure (up) spirits, evoke spirits; zniknąć jak duch disappear like a ghost.4. (= usposobienie) spirit; człowiek wielkiego ducha big-hearted person; niespokojny duch restless spirit; buntowniczy duch rebellious spirit.5. (= nastrój) spirit, atmosphere, climate; spotkanie odbyło się w duchu pojednania meeting was held in a spirit l. an atmosphere of reconciliation; duch czasów spirit of the times; iść z duchem czasu keep up with the times; duch narodowy national spirit.6. (= zapał) spirit; brak wam ducha! you're lacking spirit!; dodać komuś ducha walki hearten sb, get up sb's courage; podnieść kogoś na duchu cheer sb up, raise l. lift sb's spirits; nabrać ducha muster courage, be heartened; odebrać komuś ducha break sb's spirit, take the heart out of sb; nowy duch wstąpił we mnie I recovered my courage, I recovered my will to act; nie traćcie ducha don't lose heart; upadać na duchu lose heart.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > duch
-
6 nau|ka
f 1. sgt (wiedza) learning; (ścisła) science; (badania) research- nauka polska/światowa Polish/international academic research- człowiek nauki a scholar- gałąź/dziedzina nauki a branch/field of learning a. knowledge- świat nauki the world of science- gatunek nieznany nauce a species unknown a. new to science- poświęcić się nauce to devote oneself to research a. to scholarly pursuits- zajmować się nauką to be engaged in research a. academic work- zrobić coś dla dobra nauki to do sth in the interests of science- zwiększyć nakłady na naukę to increase spending on research2. (dziedzina) science- rozwój nauk ekonomicznych development of economics- nauki medyczne medical sciences- nauka o języku linguistics3. (teoria) theory, doctrine- nauka Freuda Freud’s theories a. theory- wiedza o wszechświecie oparta na nauce Ptolemeusza knowledge of the cosmos based on Ptolemy’s teachings4. Szkol. (edukacja) study, learning; (w szkole) schooling- nauka czytania i pisania learning to read and write- nauka gry na fortepianie learning to play the piano- nauka zawodu apprenticeship- oddać kogoś na naukę do krawca to apprentice sb to a tailor- nauka przychodziła jej łatwo/z trudem she was a quick a. fast/slow learner- łożyć na czyjąś naukę to pay for sb’s schooling- mieć trudności w nauce to have learning difficulties- oderwać się od nauki to tear oneself away from one’s studies- odnosić sukcesy w nauce to do well in one’s studies- przykładać się do nauki to apply oneself to study, to study diligently- robić postępy w nauce to make good progress with one’s studies- zaniedbywać się w nauce to neglect one’s studies- dzień wolny od nauki a day off school- jutro nie ma nauki (w szkole) there are no classes a. lessons tomorrow5. (morał) lesson- wyciągnąć naukę z przeszłości to draw a lesson from the past- nauka płynąca z bajki the moral of a fable- jaka z tego płynie nauka? what lesson can be drawn from that?6. Relig. sermon- wierni wysłuchali nauki biskupa the congregation listened to the bishop’s sermon- □ nauka Kościoła Relig. the Church’s teachings- nauka religii Relig. religious instruction a. education- nauki humanistyczne humanities, arts- nauki idiograficzne Filoz. idiographic sciences- nauki normatywne Filoz. normative sciences- nauki polityczne Polit. political science- nauki przyrodnicze natural sciences- nauki społeczne Socjol. social science(s)- nauki ścisłe exact sciences- nauki wyzwolone Hist. liberal arts■ nauka nie poszła w las przysł. the lesson has been learned a. hasn’t been forgotten a. hasn’t been wastedThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nau|ka
-
7 prac|a
Ⅰ f 1. sgt (działalność) work; (fizyczna) labour- mieć dużo pracy to have a lot of work (to do)- jest jeszcze dużo pracy there’s still a lot of work to be done- zabrać się a. wziąć się do pracy to set to a. get down to a. go to work- przykładać się do pracy to apply oneself to one’s work- przerwać pracę (zastrajkować) to come out a. go (out) on strike- włożyć w coś wiele pracy to put a lot of work into sth- dojść do majątku (własną) pracą to get wealthy through one’s own efforts- wszystko osiągnął ciężką pracą he owes everything to his own hard work- cała jego praca poszła na marne all his work came to naught a. went down the drain pot.- (jego) praca nad filmem/nową rolą (his) work on a film/a new role- praca przy a. na komputerze/taśmie work on the computer/the production line- praca z dziećmi upośledzonymi umysłowo work with mentally handicapped children- praca z młodzieżą youth work- praca fizyczna physical work, manual labour- praca zarobkowa paid work, gainful employment- praca badawcza research work- praca społeczna voluntary a. community work- praca polityczna political activity- praca charytatywna charity work- praca papierkowa paperwork- praca niewolnicza slave labour- praca ponad siły superhuman work- praca zespołowa team work- praca w grupach group work- praca wykonywana z zamiłowaniem a labour of love- człowiek pracy a working man- świat pracy the working classes, the world of work- narzędzia pracy tools; przen. the tools of the trade- nawał a. ogrom pracy pressure of work- podział pracy Ekon. the division of labour- tempo pracy the pace of work- mieć pracę to be in work, to have a job- nie mieć pracy to be out of work a. out of a job- szukać pracy to look a. to be looking for work a. a job, to job-hunt- iść do pracy (zacząć zarabiać) to begin a. start work- rozpoczynać/kończyć pracę to begin a. start/finish work- dostać/stracić pracę to get/lose a job- zmienić pracę to change jobs- żyć z pracy własnych rąk to earn one’s living by honest work- dać komuś pracę to give sb work a. a job- zwolnić kogoś z pracy to give sb (their) notice, to dismiss sb- podziękować komuś za pracę to let sb go euf.- praca w pełnym/niepełnym wymiarze godzin a full-time/a part-time job- praca w systemie zmianowym shift work- praca etatowa/stała a permanent/a steady job- praca sezonowa seasonal work- praca sezonowa przy zbiorze truskawek seasonal work as a strawberry picker- praca wakacyjna a holiday job- praca dodatkowa an extra job- praca na akord piecework- praca zlecona a. na zlecenie contract work- dorabiał do pensji pracami zleconymi he supplemented his income with contract work- praca na własny rachunek self-employment- praca zawodowa career- praca zawodowa przy domowym terminalu telecommuting- praca z utrzymaniem a live-in job, work with bed and board- dobrze płatna praca a well-paid job- ciągłość pracy continuity of employment- staż pracy seniority, length of service- długi/krótki staż pracy long/short service- czas pracy working time a. hours- ruchomy czas pracy flexitime- skrócony czas pracy short time- dzień pracy a working day- dzień wolny od pracy a holiday- miejsce pracy work(place)- tworzenie nowych miejsc pracy job creation- rynek pracy the labour market- zakład pracy workplace- umowa o pracę contract of employment, employment contract- nagroda za 10 lat pracy a bonus for 10 years of service3. (miejsce zatrudnienia) work- być w pracy to be at work- pójść/przyjść do pracy to go/come to work- jeszcze nie wrócił (do domu) z pracy he’s not home from work yet- ona zawsze spóźnia się do pracy she’s always late for work- nie dzwoń do mnie do pracy don’t phone me at work- koledzy/koleżanki z pracy colleagues from work, fellow workers, workmates- nieobecność w pracy absence from work4. (utwór, książka, obraz) work- praca monograficzna a monograph- praca źródłowa a study based on sources a. on source materials- praca o muzyce/sztuce a. na temat muzyki/sztuki a work on a. about music/art- praca z (zakresu a. dziedziny) genetyki a work on genetics- napisać/ogłosić pracę z zakresu fizyki to write/publish a paper on physics- wystawa prac młodych artystów an exhibition of work(s) by young artists- na konkurs zgłoszono 20 prac there were 20 entries for the competition- praca domowa homework- odrabiać pracę domową to do homework- zadać uczniom pracę domową to give pupils homework a. an assignment US- praca klasowa a class test- praca semestralna a term a. an end-of-term paper- praca egzaminacyjna an examination paper a. script- praca dyplomowa/magisterska a Bachelor’s dissertation/a Master’s dissertation a. master’s thesis- praca doktorska/habilitacyjna a doctoral/a postdoctoral dissertation- praca pisemna z języka polskiego a Polish essay- poprawiać prace studentów to mark students’ work6. sgt (funkcjonowanie) workings pl, functioning, operation- praca serca the action of the heart- zatrzymanie pracy serca cardiac arrest- praca mięśni the work of the muscles- praca nerek the functioning of the kidneys- praca umysłu ludzkiego the workings of the human mind- praca maszyny/silnika the work a. operation of a machine/an engine- praca bez zakłóceń smooth running- tryb pracy (urządzenia) a mode7. Komput. job- sterowanie pracami job control- język sterowania pracami job control language- kolejka prac a job queue8. sgt Fiz. work- jednostka pracy unit of workⅡ prace plt work U- prace badawcze/badawczo-rozwojowe research/research and development work- prace przygotowawcze/wykończeniowe preparatory/completion work- prace murarskie/transportowe masonry a. bricklaying work/transport- prace remontowe/restauracyjne repair/restoration work- prace polowe/żniwne work in the field/harvesting- prace budowlane building work(s)- prace ziemne earthworks- prace budowlane jeszcze trwają the building work is still going on a. in progress- praca nakładcza outwork- praca nieprodukcyjna Ekon. non-productive labour- praca organiczna Hist. ≈ organic work (a programme of economic and cultural development, launched by the Polish positivists)- praca produkcyjna Ekon. productive labour- praca u podstaw Hist. ≈ work at the grass roots (a programme of spreading literacy and popularizing science among the masses, launched by the Polish positivists)- prace domowe housework- prace ręczne Szkol. handicrafts■ praca benedyktyńska książk. painstaking work- praca herkulesowa a Herculean task- praca syzyfowa książk. Sisyphean task a. labours- bez pracy nie ma kołaczy przysł. no gains without pains- jaka praca, taka płaca przysł. ≈ you only get paid for what you do- żadna praca nie hańbi przysł. ≈ honest work is nothing to be ashamed of- praca nie zając, nie ucieknie pot. work can waitThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prac|a
См. также в других словарях:
wolny — I {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, wolnyni, wolnyniejszy {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} mogący postępować zgodnie z własną wolą, nieskrępowany narzuconymi przez kogoś innego zakazami, nakazami, regułami;… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
wolny — wolnyni, wolnyniejszy 1. «mogący postępować zgodnie z własną wolą, nie podporządkowany komuś lub czemuś; będący na swobodzie, nie uwięziony; nie zabroniony, nie skrępowany; o kraju: nie będący pod obcą przemocą, suwerenny, niezawisły» Wolny kraj … Słownik języka polskiego
klapka — 1. Klapka się komuś otworzyła «ktoś nagle coś zrozumiał, coś sobie przypomniał, uzmysłowił»: Powiedzmy, że otworzyła mu się jakaś klapka w głowie. Sądzę, że zobaczył przed sobą wizję przyszłości. Zobaczył jakąś perspektywę. P. Krawczyk, Plamka. 2 … Słownik frazeologiczny
strzała — 1. Popędzić, polecieć, pomknąć itp. jak strzała «pobiec, pojechać bardzo szybko»: Jak strzała pomknął z powrotem – byle tylko nie zauważyli nieobecności! B. Jasieński, Palę. 2. Prosty jak strzała a) «o drodze, szlaku: ciągnący się prosto, bez… … Słownik frazeologiczny
samodzielny — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, samodzielnyni {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} decydujący sam o sobie, radzący sobie bez niczyjej pomocy, wolny od czyichś wpływów, niepodlegający władzy innych; niezależny,… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
plebejusz — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mos V, lm M. e, D. y || rzad. ów {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} człowiek nienależący do stanu szlacheckiego; chłop, mieszczanin; w starożytnym Rzymie także: wolny obywatel nieposiadający… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
padół — książk. Padół łez, padół płaczu, ziemski padół «ziemia, świat (zwykle w przeciwstawieniu do nieba, raju) jako miejsce ludzkiej niedoli»: Czuł się więc bezpieczny, tym bardziej że wiedział, iż żyje i cierpi na tym łez padole tylko po to, aby… … Słownik frazeologiczny
bezrobotny — bezrobotnyni «nie mający stałego zatrudnienia, nie mogący znaleźć pracy; rzadziej: wolny od pracy» Bezrobotni urzędnicy. Bezrobotne kobiety. Bezrobotny dzień. bezrobotny w użyciu rzecz. «człowiek nie mający stałego zatrudnienia» Manifestacje… … Słownik języka polskiego
nuda — ż IV, CMs. nudzie; lm D. nudadów 1. «niemiły stan, niemiłe uczucie spowodowane zwykle bezczynnością, brakiem interesującego zajęcia, brakiem wrażeń, monotonią życia; cecha rzeczy wywołującej taki stan (także w lm w tym samym znaczeniu)»… … Słownik języka polskiego
plebejusz — m II, DB. a; lm M. e, DB. y a. ów 1. przestarz. «w dawnej Polsce: człowiek nie należący do stanu szlacheckiego, nie pochodzący z warstw uprzywilejowanych, wywodzący się z ludu» 2. hist. «w starożytnym Rzymie: wolny obywatel nie mający (w… … Słownik języka polskiego
ptak — m III, DB. a, N. ptakkiem; lm M. i 1. «zwierzę kręgowe z gromady o tej samej nazwie» Ptak dziki, hodowany, drapieżny, śpiewający. Świergot, śpiew ptaka. Karmić ptaki domowe. Polować na ptaki. Lekki, wolny jak ptak. ∆ łow. Ptak łowczy «ptak… … Słownik języka polskiego